Iedereen die zich bezighoudt met het bouwen van websites en vooral: het ranken van websites door gebruik te maken van SEO, stelt zichzelf wel eens de vraag… Hoe werken zoekmachines eigenlijk?
Als ik het antwoord op die vraag ken, dan wordt het natuurlijk een makkie om te zorgen dat mijn website of pagina op de eerste positie van die zoekmachines terecht komt!
Kort samengevat - TLDR
Zoekmachines dienen om internetgebruikers van het beste en meest doeltreffende antwoord op hun vraag te voorzien.
De taak van een zoekmachine is om alle bestaande inhoud op het web te vinden, organiseren, klasseren en in volgorde te zetten per zoekwoord.
Zo voorzien ze internetgebruikers van het best mogelijke antwoord op de zoekterm die wordt ingegeven.
Om dat te doen, doorlopen zoekmachines 3 belangrijke stappen:
Hoe werken zoekmachines: 3 belangrijke stappen
Alle drie deze stappen zijn belangrijk wanneer je aan SEO of zoekmachine optimalisatie gaat doen. Je kunt je niet focussen op slechts 1 van deze onderdelen. Om te optimaliseren en te scoren, moet je zorgen dat alle 3 de stappen makkelijk uitgevoerd kunnen worden door de zoekmachine.
Stap 1: crawlen
Tijdens het crawlen, gaan zoekmachines op zoek naar alle beschikbare inhoud die er te vinden is op het Word Wide Web.
Om dat te doen, maken ze gebruik van robots, ook wel crawlers of spiders genoemd.
Zo heb je de Google Bot, de Yandex Bot, de Yahoo Bot, … enzovoort.
Al die robots proberen jouw website te vinden en te scannen, op zoek naar informatie.
Dat doen ze de hele tijd aan een stuk, want ze willen ook jouw nieuwe of pas gepubliceerde pagina’s vinden.
Stap 2: indexeren
Het indexeren houdt in dat, nadat de robots je website gevonden hebben, ze jouw inhoud gaan scannen.
Die inhoud slaan ze op in een gigantische catalogus.
Je kunt de catalogus vergelijken met een immens grote database, echt gigantisch immens groot 🙂
Alle inhoud in de catalogus krijgt tags en wordt verbonden met zoektermen waar de inhoud over praat.
Stap 3: ranken
Aan de hand van die gigantische catalogus met informatie gaan de zoekmachines beslissen welke inhoud het beste antwoord geeft op de vraag van internetgebruikers.
De inhoud krijgt bijbehorende zoekwoorden en zoektermen toebedeeld.
Daarna krijgt de inhoud ook meteen een plekje in de ranglijsten.
De inhoud die het beste en meest complete antwoord geeft op de vraag van de internetgebruiker, wordt als eerste getoond.
Hoe vinden zoekmachines jouw website?
Iedere zoekmachine heeft een lichtelijk andere procedure, maar gemiddeld zijn de stappen terug te brengen naar deze 3.
Uiteraard geven zoekmachines hun geheimen niet zomaar prijs. We zullen dus nooit de vraag: “hoe werken zoekmachines?” helemaal tot op de bodem kunnen uitspitten.
Gelukkig zijn er wel een heleboel dingen die we weten. Met die dingen kan je dan ook rekening houden wanneer je jouw website gaat optimaliseren.
We doorlopen even alle stappen die de zoekmachines doorlopen en bespreken kort wat jij kunt doen om zo goed mogelijk in te spelen op de werkwijze van die zoekmachines.
Crawling: is je website vindbaar?
Een eerste vereiste om in de zoekresultaten op te duiken, is het feit of je website gecrawled kan worden.
Hoe kan je weten of zoekmachines je site crawlen
Een snelle manier om te controleren of spiders jouw website kunnen crawlen, is deze:
typ in de zoekbalk: site: ”jouw-domeinnaam.be”
Krijg je een soortgelijk resultaat als in de foto hieronder? Dan wordt je website gecrawled.

Je kunt meteen ook zien hoeveel pagina’s de zoekmachine gevonden heeft op je website. Dat cijfer is niet altijd 100% accuraat, maar het geeft je een beeld.
Wil je meer exacte resultaten bekijken over je vindbaarheid in Google? Dan kun je best jouw site registreren via Google Search Console.
Google Search Console is een interessante tool waar je enorm veel informatie uit kunt halen. Zodanig veel dat we het niet in 1 alinea kunnen omschrijven. Binnenkort kan je op deze website meer leren over hoe je Search Console kan gebruiken om je ranking te analyseren.
Site map indienen
Een sitemap is helemaal wat je denkt dat het is, of wat het woord doet uitschijnen! Het is een GPS voor je site waarmee robots makkelijker je content kunnen doorgronden.
Je kunt een sitemap genereren met één van de duizenden plugins die dat doen. Wij raden RankMath aan om je sitemap te genereren. Die plugin doet bovendien veel meer dan dat alleen!
Nadat je die sitemap gegenereerd hebt, geef je die door aan Google Search Console en de webmaster tools in andere zoekmachines, indien gewenst.
Heldere informatie architectuur
Een duidelijke en heldere informatie architectuur zorgt er voor dat je site makkelijk gescand kan worden.
Dit betekent onder andere dat je nieuwe content op je homepage toont en dat je een duidelijk navigatiemenu hebt.
Als het makkelijk werkt en vindbaar is voor je website bezoekers, dan is het waarschijnlijk goed genoeg voor robots en spiders.
Is je content vrij beschikbaar?
Robots kunnen geen content scannen die niet vrij beschikbaar is.
Zit jouw content achter een login formulier of is deze enkel bereikbaar nadat je een paswoord invoert? Dan kunnen spiders je inhoud niet crawlen.
Tekst op afbeeldingen kan niet worden gelezen
Enkel echte ouderwetse tekst kan gelezen worden door robots.
Toon je tekst aan je lezers in de vorm van een afbeelding of infographic? Dan kan die tekst niet gescand of gecrawld worden.
URL’s uitsluiten met robots.txt
Sommige pagina’s wil je niet specifiek promoten of tonen. Dat kunnen je auteurspagina’s zijn of andere pagina’s die niet in de zoekresultaten moeten verschijnen.
Die pagina’s kun je dan uitsluiten via de robots.txt file in de root van je domein.
Bij een startende website hoef je hier niet meteen veel rekening mee houden.
Crawl errors minimaliseren
Crawl errors kun je makkelijk controleren in Google Search Console.
Er bestaan een heleboel types crawl errors, die we hier niet allemaal uit de doeken gaan doen.
Eén van de belangrijkste is de 404 of ‘pagina niet gevonden’. Een 404 pagina is een frustrerende error die je website bezoekers afschrikt en ook zoekmachines zijn er niet erg blij mee. De pagina is stuk, wordt slecht doorverwezen of is verwijderd.

Indexering: hoe wordt je website geklasseerd?
Nu je weet of je website gevonden wordt, is het tijd om te kijken hoe je website geklasseerd of geïndexeerd wordt: een belangrijke volgende stap.
Pagina’s die goed werken, geen errors geven en inhoud hebben, worden geïndexeerd op basis van de inhoud die de pagina bevat.
Is mijn pagina geïndexeerd?
Om te weten of je pagina geïndexeerd is en hoe zoekmachine crawlers jouw webpagina’s zien, kun je alweer gebruik maken van Google Search Console.
Krijg je de melding dat je pagina niet geïndexeerd is, dan kun je manueel een indexering aanvragen.
Dat kun je bovendien ook doen wanneer je belangrijke updates of wijzigingen hebt aangebracht aan de pagina. Maar dat is niet per se nodig, want crawlers ontdekken dat gemiddeld vrij snel zelf.

Hoe zien crawlers de inhoud van mijn pagina?
Ook dat kun je testen!
Door op de knop ‘live URL testen’ te klikken.
Je moet er wel eventjes geduld voor hebben, want Search Console doet er enkele minuten over.
Daarna krijg je te zien of er eventueel problemen bestaan op je pagina waardoor die niet scoort op bepaalde vlakken.
Zo kun je bijvoorbeeld meteen zien of je pagina mobiel-vriendelijk is of niet.

Verwijderd uit de index?
Je pagina’s kunnen uit verwijderd worden uit de index. Dat gebeurt wanneer ze bijvoorbeeld voor langere tijd een 404 error geven of wanneer de robots de pagina niet kunnen crawlen omdat die achter een paswoord versleutelde beveiliging zit.
Pagina’s worden uit verwijderd uit de index wanneer zijn strafpunten gekregen hebben: een Google penalty.
Strafpunten worden uitgedeeld wanneer je in de ogen van Google een zware overtreding begaat, zoals black hat link building of andere niet-toegelaten handelingen uitvoert.
Ranking: hoe scoor je?
De volgorde waarin zoekresultaten getoond worden aan internetgebruikers, is de eigenlijke ranking.
Je pagina moet dus wel eerst gecrawled en geïndexeerd zijn vooraleer je in dit onderdeel van de race belandt!
Om te bepalen welk zoekresultaat de meest accurate informatie biedt voor lezers, gebruiken zoekmachines algoritmes die mijn petje te boven gaan. Die algoritmes worden dan ook nog een dagelijks geüpdatet omdat de wensen en zoekgewoontes van internetgebruikers continu veranderen.
Dit deel van de werking van zoekmachines is ook meteen het gedeelte waar je op kunt focussen wanneer je de vorige 2 stappen hebt doorlopen.
Voor ieder stuk content dat je publiceert, ga je specifieke SEO uitvoeren om je inhoud te optimaliseren. Zo kun je dan ook je ranking verbeteren.
Je ranking zien
Alweer in Search Console kun je de ranking van een bepaalde pagina zien. Je kunt ook zien voor welke zoekwoorden je rankt.
In het tabblad ‘Prestaties’ kun je de resultaten uitvoerig bestuderen en verfijnen. Je kan alle informatie zien voor je hele website, of specifiek voor 1 pagina of zoekwoord.
Google Search Console is een erg sterke tool om je ranking van je website nauwkeurig in de gaten te houden.
Content en ranking
De content die je op een pagina publiceert, is een erg belangrijke factor die voor een groot stuk je ranking bepaalt.
Robots scannen de inhoud op je pagina. Ze zien of er een logische structuur is met titels en ondertitels, welke woorden er in je tekst staan, welke woorden bovenaan staan, …
Content is nog steeds de belangrijkste indicator voor ranking. Het is bovendien ook het ultieme wapen om je ranking te beïnvloeden.
Content (die up-to-date is) doorstaat de tand des tijds en goede, solide content zorgt ervoor dat je geen angst hoeft te hebben voor updates in het algoritme van zoekmachines.
De autoriteit van je website
De autoriteit van je website is ook een belangrijke indicatie waarop ranking is gebaseerd.
Een gloednieuwe website van 1 week oud, maakt bijvoorbeeld minder kans om hoog te ranken dan een site die al jaren bekend staat als specialist in de niche.
Je autoriteit wordt bepaald door verscheidene factoren:
- hoeveel websites linken er naar jou?
- en hoe hoog staan die websites aangeschreven?
- hoe oud is jouw domein?
- heb je veel inhoud gepubliceerd?
- publiceer je op regelmatige basis nieuwe inhoud?
- wordt je website goed onderhouden?
Interne linkstructuur
Ook je interne linkstructuur is een belangrijke factor in ranking.
Zo kun je aan nieuwe tekst sneller doen ranken door er een aantal relevante interne links naar te creëeren. Zo geef je aan dat de nieuwe inhoud perfect in het plaatje past en dat er een samenhang bestaat tussen verschillende pagina’s op je website.
Die samenhang is erg belangrijk voor je ranking. Lees hier over het belang van interne links voor je SEO.
Je kunt tools als LinkWhisper gebruiken om je interne linkstructuur te optimaliseren.
Hoe reageren lezers op jouw content?
Deze factor is niet te onderschatten! Zoekmachines bekijken hoe lezers reageren op jouw content: Ja dat kunnen ze allemaal 🙂
Er zijn een aantal factoren waar zoekmachines rekening mee houden wanneer ze jouw ranking bepalen en aanpassen:
- click through rate (kliks die je genereert uit de zoekresultaten)
- tijd op je pagina (hoe lang blijven bezoekers)
- bounce percentage (klikken bezoekers verder op je pagina)
- pogo sticking (klikken ze op een ander resultaat nadat ze jouw site bezocht hebben)
Uit deze factoren leiden zoekmachines af of jouw inhoud een degelijk antwoord biedt op de vraag die de internetgebruiker heeft.
Hoewel het nergens zwart op wit geschreven staat dat deze factoren effectief je ranking beïnvloeden, kunnen experts toch afleiden uit onderzoek dat ze wel mee tellen.
Extra items om rekening mee te houden
De historiek van zoekmachines en van de resultatenpagina is fel gewijzigd on de loop der jaren.
Stijgende competitie
Vroeger zag je na het intypen van een zoekopdracht enkel de zoekresultaten verschijnen. Vandaag de dag is er veel meer competitie, niet alleen van je directe concurrenten, maar ook van de zoekmachines zelf.
Zo verschijnen er tussen de zoekresultaten ook de volgende items:
- betaalde advertenties
- featured snippets
- ‘mensen vragen ook’ blokken
- lokale zoekresultaten
- Google maps resultaten
- Google afbeeldingen resultaten
- kennispaneel
- … wie weet wat er nog volgt
Met al die factoren moet je rekening houden, want ze vormen een directe competitie met jouw zoekresultaat.
Zero click searches
Bovendien is ook het aantal zogenaamde zero-click-searches enorm toegenomen.
Zoekmachines (vooral Google) voorzien surfers onmiddellijk van antwoorden op korte vragen, waardoor deze internetgebruikers eigenlijk geen zoekresultaat meer hoeven aan te klikken.
Veel grote websites die al een halve eeuw mee gaan, ondervinden hier veel verlies van.
Zo beantwoord Google meteen vragen over het weer, over bekende personen, wisselkoersen, … en allerlei andere vragen die met een kort antwoord afgehandeld kunnen worden.
Door eerst goed research te doen naar de zoekresultaten die beschikbaar zijn, kun je vaak al enkele dingen uitsluiten.

Het Google imperium
Google steelt ook steeds meer verkeer van belangrijke sites door de informatie aan te bieden binnen hun platform. Zo kun je vluchten boeken, hotels reserveren, reisgidsen lezen, … zonder dat je ooit het Google platform hoeft te verlaten.
Door de belangrijke wijzigingen die steeds worden doorgevoerd, wordt het landschap voor startende website eigenaars steeds kleiner.
Conclusie - hoe werken zoekmachines
Het antwoord op de vraag: ‘hoe werken zoekmachines?’ is weinig rechtlijnig. Bovendien verandert het zoeklandschap iedere dag.
We kunnen met zekerheid concluderen dat Google zelf een erg belangrijke concurrent is, die eerst en vooral alle informatie op jouw website kan lezen om er vervolgens voor te zorgen dat ze internetgebruikers verder helpen zonder dat die nog naar jouw site moeten doorklikken.
Dat betekent gelukkig niet dat alles verloren is. Er is nog veel ruimte op het internet en mensen zullen altijd op zoek gaan naar informatie.
Door de werking van zoekmachines te begrijpen en doorgronden, kun je slim inspelen op de mogelijkheden en kun je je energie sparen om je op de juiste manier om te gaan met deze wijzigingen.
Hopelijk hebben we je met dit artikel min of meer kunnen inlichten over de interne werking van zoekmachines.
Je hebt waarschijnlijk wel gemerkt dat zoekmachines vaak refereren naar Google, maar er zijn natuurlijk nog andere zoekmachines waar je je op kunt concentreren en waar je meer ruimte hebt voor ontwikkeling.